Diş dolguları, dişlerde oluşan çürüklerin ve hasarların tedavisi için sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Diş dolgusu dişlerin işlevselliğini ve sağlığını koruyarak, dişlerin daha uzun süre sağlıklı kalmasını sağlamaktadır. Dolguların ömrü ve bakımı hakkında bilgi sahibi olmak, dolguların daha uzun süre dayanmasını sağlayabilmektedir.
Diş Dolgusu Nedir?
Diş dolgusu, çürük veya hasar görmüş bir dişin tamir edilmesi için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Genellikle kompozit, porselen veya amalgam denen malzemeden yapılmaktadır. Dolgunun rengi, amalgam haricinde dişin doğal rengine uyacak şekilde seçilmektedir.
Diş hekimi, çürük veya hasar görmüş dişin boşaltılmış kısmına (kaviteye) dolgu malzemesini yerleştirerek dişin fonksiyonunu ve görünümünü geri kazandırır. Dolgu, dişteki çürük veya hasarın ilerlemesini durdurur ve dişin sağlıklı kalmasını sağlar.
Diş Dolgusu Hangi Durumlarda Yapılır?
Diş dolgu tedavisi, aşağıdaki durumlarda kullanılmaktadır:
- Çürük: Dişlerdeki çürükler, diş dolgusu ile tedavi edilmektedir. Diş hekimi, çürüğü temizledikten sonra dişin boşluğunu dolgu malzemesi ile doldurarak dişin normal fonksiyonunu geri kazandırır.
- Çatlak veya kırık dişler: Dişlerde oluşan kırık veya çatlaklar, diş dolgusu ile tedavi edilebilmektedir. Diş hekimi, kırık veya çatlak dişin boşluğunu dolgu malzemesi ile doldurarak dişin sağlıklı kalmasını sağlar.
- Dişlerin aşınması: Dişlerin aşınması, diş dolgusu ile tedavi edilebilmektedir. Diş hekimi, dişin aşınan bölgesini dolgu malzemesi ile doldurarak dişin normal fonksiyonunu geri kazandırır.
- Dişlerin arasındaki boşlukların kapatılması: Dişler arasındaki boşlukları (diastema) kapatmak için kullanılabilmektedir. Bu boşluklar, dişlerin normal fonksiyonunu etkileyebilmektedir. Dolgu malzemesi ile kapatılarak dişlerin normal görünümü ve fonksiyonu geri kazandırılabilmektedir.
- Estetik amaçlı: Dişlerin estetik görünümünü iyileştirmek için kullanılabilmektedir. Özellikle ön dişlerdeki lekeler, çürükler veya boşluklar, diş hekimi tarafından dolgu malzemesi ile kapatılarak dişlerin doğal görünümüne kavuşması sağlanabilmektedir.
Diş Dolgularının Ömrü
Dolguların ömrü; dolgunun malzemesine, büyüklüğüne, kullanımına ve bakımına bağlı olarak değişmektedir. Ancak genel olarak 5 ila 10 yıl arasında dayanabilirler. Dolgunun ömrü, diş hekiminin yapacağı kontrollerle ve düzenli bakımla uzatılabilmektedir.
Diş dolgusunun ömrünü belirleyen faktörler aşağıdaki gibidir:
- Dolgunun Malzemesi: Diş dolgularının ömrü, kullanılan malzemeye bağlı olarak değişir. Günümüzde en yaygın olarak kullanılan malzemeler amalgam, kompozit ve porselendir.
- Dolgunun Büyüklüğü: Dolgunun büyüklüğü, dişin ne kadar hasar gördüğüne ve ne kadar dolgu malzemesine ihtiyaç duyulduğuna bağlı olarak belirlenmektedir. Dolgunun büyüklüğü arttıkça, dolgunun ömrü kısalabilmektedir.
- Dolgunun Kullanımı: Diş dolgularının ömrü, dolgunun kullanımına bağlı olarak değişmektedir. Diş dolgularının çiğneme fonksiyonlarına maruz kalması, dolgunun ömrünü kısaltabilmektedir. Aynı zamanda hastanın gece diş sıkma (bruksizm) gibi bir parafonksiyonu mevcut ise dolgular daha erken aşınabilir veya kırılabilir.
- Dolgunun Bakımı: Diş dolgularının ömrü, doğru bakım yapılmadığı takdirde kısalabilmektedir. Düzenli diş hekimi kontrolleri ve doğru ağız bakımı, diş dolgularının ömrünü uzatır. Doğru teknikle diş fırçalanması, diş ipi kullanımı gibi faktörler dolgunun altından gelişebilecek ikincil çürük riskini azaltır.
Diş Dolgusu Bakımı Nasıl Yapılır?
Dolgu bakımı için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:
- Diş fırçalama: Diş fırçalama, diş dolgusu bakımında önemli bir rol oynamaktadır. Çünkü düzenli fırçalama, dolguların üzerindeki plakları ve bakterileri temizleyerek, dolguların çevresindeki dişleri de korumaktadır.
- Diş ipi kullanımı: Diş ipi kullanımı, dişler arasındaki yiyecek kalıntılarını ve plakları temizlemektedir. Bu da diş dolgularının çevresindeki diş etlerinin daha sağlıklı kalmasını sağlamaktadır.
- Düzenli diş hekimi kontrolleri: Diş hekimi kontrolleri, diş dolgularının ömrünü uzatır ve dolguların zamanında kontrol edilerek erken dönemde oluşabilecek sorunların tespit edilmesini sağlar. Genellikle 6 ayda bir yapılan diş hekimi kontrolleri, dolguların ömrünü uzatır ve dişlerin daha uzun süre sağlıklı kalmasını sağlar.
- Sert yiyeceklerden kaçınma: Diş dolgularının ömrünü uzatmak için sert ve sıcak yiyeceklerden kaçınılması gerekir. Özellikle çikolata, fındık, fıstık gibi sert yiyecekler diş dolgularının kırılmasına neden olabilmektedir.
- Ağız koruyucu kullanımı: Diş dolgularının ömrünü uzatmak için, spor yaparken ve dişleri sıkma gibi durumlarda ağız koruyucu kullanılması gerekir. Ağız koruyucu, dişleri darbelere karşı koruyarak dolguların kırılmasını engeller.
- Sigara ve alkol kullanımından kaçınma: Sigara ve alkol tüketimi, dişlerin ve dolguların sağlığına zarar vermektedir. Diş dolgularının ömrünü kısaltabileceği gibi, diş eti hastalıklarına da neden olabilmektedir.