Daimi dişler tam olarak çene yapısına yerleşerek gelişimlerini tamamladıktan sonra 20 yaş dişlerinin çıkması için çok az bir alan kalmaktadır. Bu nedenle de 20 yaş dişleri yeterli alan olmadığı için diş etlerinden çıkamayabilirler. Bu durumda da 20’lik dişler gömülü olarak kalabilmektedir. Ancak sadece 20 yaş dişleri gömülü olarak kalmaz. Hangi dişlerin gömülü olacağı kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Ancak gömülü diş problemi sıklıkla 20’lik dişlerde görülmektedir.
Gömülü Diş Nedir?
Gömülü diş veya gömük diş, ağızda çıkması gereken yerde çıkma vakti geçmesine rağmen çıkamamış dişlere denir. Dişlerin tamamı çene kemiğinin içinde kalabileceği gibi; aslında doğru yerde olup üzerlerinde sadece yumuşak doku olduğundan da görünmeyebilmektedir. Dişlerin bir kısmının ağızda görülüp kalan kısmın diş etinin altında kaldığı dişe de yarı gömülü diş adı verilmektedir.
Dişler Neden Gömülü Kalır?
Dişlerin gömülü kalmasını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu sebeplerin bazen bir tanesi, bazen birden fazlası aynı anda etkili olabilmektedir. Dişlerin gömülü kalma sebepleri arasında;
- Genetik faktörler,
- Komşu dişlerin yer değiştirerek dişin önünü kapatması,
- Çene darlığından dolayı ağızda yer olmaması,
- Sürme zamanı gelen dişlerin üzerinde yer alan süt dişlerinin tedavi edilmeyen çürüklerinden dolayı altlarında oluşan enfeksiyonun (iltihap) sürmeyi etkilemesi gibi faktörler bulunmaktadır.
Hangi Dişler Daha Çok Gömülü Kalır?
Hangi dişlerin gömülü kalacağı kişiden kişiye değişmektedir. Ancak alt yirmi yaş dişi, üst yirmi yaş dişi ve 3. kesici dişler en çok gömülü kalan dişlerdir.
Gömülü Diş Belirtileri Nelerdir?
Gömülü diş belirtileri farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Arka tarafta yer alan 20 yaş dişlerine komşu olan dişlerin diş etlerinde kızarıklıklar ya da şişlikler
- Çenede ve yüzde şişlikler
- Çene ağrısı
- Diş etlerinde hassaslaşma ve kanama
- Ağız ya da çene hareketleri esnasında zorlanma
- Sebebi belli olmayan ağız kokusu
- Ağızda metalik ya da acı tat
Gömülü Dişler Ne Zaman ve Hangi Durumlarda Çekilmeli?
Gömülü dişlerin çekilmesini gerektiren durumlar aşağıdaki gibidir:
- Yarı gömülü olan 20 yaş dişleri, tam olarak temizlenemedikleri için ağız içinde kötü kokulara sebep olmaktadır. Ayrıca etrafında biriken yiyecek artıkları ve plaklar nedeniyle ağrı, şişlik, lenf bezlerinde şişlik, ağız açıklığında kısıtlılık gibi birçok olumsuz duruma sebebiyet vereceği için mutlaka çekilmelidir.
- Tam gömülü 20 yaş dişleri, komşusu olan 2. büyük azı dişine baskı yapıp zarar verebilir ve bazılarının etrafında kist oluşabilir. Bu durumlarda gömülü diş mutlaka çekilmelidir.
- Ortodonti tedavi sırasında dişlerin komple geriye doğru hareket ettirilmesi gerektiği durumda, gömülü / yarı gömülü 20 yaş dişleri mutlaka çekilmelidir.
Gömülü Diş Ameliyat ve Tedavi Süreci
Gömülü dişler hastanın beslenme fonksiyonlarını etkileyecek bir bölgede veya diş ve yüz estetiğini olumsuz yönde etkileyecek durumdaysa, mutlaka ortodontik açıdan değerlendirilerek tedavi edilmelidir. Böylece gömülü dişle ilgili yaşanan sorunlar ortadan kaldırılacağı gibi, estetik kaygılar da giderilmiş olacaktır.
Gömülü dişlerin ameliyatlarında, dişin yer aldığı bölge lokal anestezi ile uyuşturulmaktadır. Sonrasında diş etrafındaki kemik kaldırılarak diş çekilmektedir. Diş çekimi yapıldıktan sonra dikiş atılarak yaranın tedavi süreci başlatılmaktadır. Yaklaşık bir hafta ile 10 gün sonra dikişler alınarak tedavi sonlandırılmaktadır.
Gömülü diş ameliyatı zorlu bir tedavi değildir. Ayrıca tedavi sırasında herhangi bir acı ya da ağrı hissi oluşmamaktadır. Anestezinin etkisi geçtikten sonra oluşan hafif ağrı, ağrı kesiciler ile kolaylıkla geçmektedir. Ameliyatı gerçekleştiren hekimin gerek görmesi halinde operasyon sonrası ağrı kesici ve antibiyotik tedavisi önerilmektedir.
