Çatlak diş sendromu dişin mesiodistal (önden arkaya doğru) olarak ikiye ayrılmasını ifade etmektedir. Hastalar çiğneme sırasında ağrı şikayetiyle hekime başvurur. Ağrı ağzı açarken genellikle daha çok hissedilir. Bu semptomlara ek olarak dişte hassasiyet de oluşabilmektedir. Tespiti radyografik olarak oldukça zordur. Klinik bulgular doğrultusunda çatlak diş sendromu teşhis edilebilmektedir.
Çatlak Diş Sendromu Nedir?
Çatlak diş sendromu; çekilen diş röntgeninde görünemeyecek kadar küçük veya diş eti altında kalan, teşhis edilmesi oldukça güç olan bir çatlağın gelişmedir. Genellikle azı dişlerinde gözlemlenmektedir.
Çatlak Diş Türleri Nelerdir?
Dişlerde birçok farklı çatlak türü bulunmaktadır. Çatlak diş türleri aşağıdaki gibidir:
- Çatlak çizgileri: Dış minede çok küçük çatlaklar olarak görünmektedir.
- Kırık tüberkül: Bu tür çatlak genellikle ufak bir ağrıya neden olan bir diş dolgusu bölgesinde meydana gelmektedir.
- Eğik supragingival (dişeti üzeri) çatlaklar: Sadece kuronu etkilemektedir. Diş eti çizgisinin altına uzanmamaktadır.
- Eğik subgingival (dişeti altı) çatlaklar: Diş eti çizgisinin altına uzanmaktadır ve dişlerde ağrıya neden olabilmektedir. Kanal tedavisi ve kaplama (kuron) gibi bir tedavi gerekebilmektedir.
- Eğik kök çatlakları: Hasar en yaygın olarak çene kemiğinde, diş eti çizgisinin altında meydana gelmektedir. Bu tür çatlak diş sendromu için tek tedavi biçimi genellikle dişin çekilmesidir.
- Bölünmüş diş: Farklı segmentlere sahip bir çatlak ile tanımlanmaktadır. Endodonti uzmanı, çatlağın konumuna ve derecesine bağlı olarak dişin bir kısmını kurtarabilmektedir.
- Dikey kök kırığı: Kökte başlayan ve çiğneme yüzeyine uzanan bir çatlaktır. Bu tür çatlaklar çok fazla ağrıya neden olmazken, genellikle çevredeki kemik ve diş etlerinde enfeksiyon veya diş apsesi nedeniyle teşhis edilmektedirler.
Çatlak Diş Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Söz konusu diş sendromuna sahip olan pek çok insan; yiyecekleri ısırdığı veya dişlerini sıcak ya da soğuğa maruz bıraktığı zaman bir sızı hisseder. Duyulan bu ağrı ve sızı hissi, çürüklerde olduğu gibi süreklilik durumu arz etmemektedir.
Dişlerde Çatlak Oluşmasının Nedenleri Nelerdir?
Çatlak diş sendromunun oluşmasına neden olan faktörler aşağıdaki gibidir:
- Dişlerini gıcırdatan veya sıkan kişilerde bu sendrom görülebilmektedir.
- Kişinin alt ve üst dişlerinin üst üste gelmesi durumunda, tek diş üzerine fazla baskı uygulanabilir. Bu durum o dişin çatlamasına yol açabilmektedir.
- Büyük dolgulu dişlerde görülebilmektedir.
- Kanal tedavisi işlemi görmüş dişlerde gelişebilmektedir.
Çatlak Diş Sendromunun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çatlak diş sendromu tedavi sürecinde, enfeksiyonun önlenmesi için kök kanal tedavisi yardımıyla ölü olan sinirler temizlenmektedir. Kendini yenileyemeyen diş dibine ve diş içine post yerleştirilir. Bu işlemden sonra kaplama işlemi yapılarak dişlerin güzelleşmesi, sağlamlaşması ve korunması sağlanır. Bunların dışında diş çatlağı, diş köküne kadar yayılmışsa çatlak dişin çekilmesinden başka çözüm yoktur. Çatlak diş sendromunda erken teşhis çok önemlidir. Bu nedenle vakit kaybetmeksizin uzman bir diş hekimi ile görüşülmelidir.
Diş Çatlaklarını Nasıl Önlerim?
Çatlakları kendi başınıza onarmanız mümkün olmasa da onları önlemeye çalışabilirsiniz.
- Temas sporuyla uğraşıyorsanız veya yaralanmanın meydana gelebileceği bir iş yapıyorsanız, ağız koruyucusu (dişlik) veya koruyucu maske takmalısınız.
- Patlamış mısır veya fındık gibi gıdaları tüketirken sağduyulu hareket etmelisiniz. Yani sert bir şekilde bu gıdaları ısırmamalısınız.
- Uyku sırasında veya stres ve anksiyete nedeniyle diş gıcırdatması sonucu çatlak diş sendromu oluşabilmektedir. Bu nedenle uyurken bir retainer (pekiştirme apareyi) veya ağız koruyucusu kullanabilirsiniz.
Unutmayın, ağzınızdaki veya dişinizdeki ağrıyı görmezden gelmek bir tedavi planı değildir. Bununla birlikte çatlak bir dişin neden olduğu ağrı, yardım almanız gereken bir işarettir. Bu nedenle dikkatli olmalı ve diş hekiminizden randevu almaktan çekinmemelisiniz.