Diş taşı, dişlerin üzerinde oluşan sert ve mineralize olmuş birikintilerdir. Plak adı verilen yumuşak birikintilerin dişler üzerinde birikerek zamanla mineralleşmesi ile oluşurlar. Diş taşı, diş eti hastalıklarının (gingivitis ve periodontitis gibi) ve diş çürüklerinin ana nedenlerinden bir tanesidir. Ayrıca estetik bir sorun oluşturabilmekte ve dişlerin daha sarı veya lekeli görünmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle düzenli olarak diş taşı temizliği yapılması önemlidir.
Diş Taşı Nedir?
Diş taşı, dişlerin üzerinde oluşan sert ve mineralize olmuş birikintilerdir. Plak adı verilen yumuşak birikintilerin dişler üzerinde birikerek zamanla mineralleşmesi ile oluşmaktadır. Plak ise bakteri, tükürük, besin artıkları ve diğer maddelerin birleşmesiyle oluşan yapışkan bir tabakadır.
Dişler üzerinde biriken plak, dişlerin düzenli olarak fırçalanması ve diş ipi kullanılması ile uzaklaştırılabilmektedir. Ancak dişler düzenli olarak temizlenmezse plak zamanla sertleşmekte ve diş taşına dönüşmektedir. Diş taşı, diş eti çizgisinin hemen altında veya üstünde, genellikle sarımsı veya kahverengi renkte görülmektedir.
Diş Taşı Temizliği (Detertraj) Nedir?
Detertraj, dişlerin üzerinde biriken sert ve mineralize olmuş plak tabakasının uzman teknikler ve özel aletler kullanılarak diş yüzeyinden çıkarılması işlemidir. Bu işlem, diş taşının diş yüzeyinden fiziksel olarak çıkarılmasını içermekte ve diş eti çizgisinin altında veya üstünde biriken taşların temizlenmesini sağlamaktadır.
Diş taşı temizliği sırasında kullanılan bazı teknikler ve aletler aşağıdaki gibidir:
- Ultrasonik Cihazlar: Diş taşı temizliği için ultrasonik cihazlar sıklıkla kullanılmaktadır. Bu cihazlar, yüksek frekanslı titreşimler oluşturarak diş yüzeyinde biriken taşların parçalanmasını sağlamaktadır.
- Skaler Aletler: Diş taşının fiziksel olarak çıkarılması için skaler adı verilen özel aletler kullanılmaktadır. Bu aletler diş yüzeyindeki taşı dikkatlice kazıyarak çıkarmaktadır.
- Hava ve Su Püskürtme Cihazları: Hava ve su püskürtme cihazları, diş yüzeyinde biriken plak ve taşların temizlenmesine yardımcı olmaktadır. Bu cihazlar, yüksek basınçlı hava ve su kullanarak diş yüzeyini temizlemektedir.
Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?
Diş taşı temizliğinin sıklığı her bireyin ihtiyaçlarına ve diş sağlığı durumuna göre değişebilmektedir. Ancak genel olarak diş taşı temizliği her altı ayda bir veya yılda bir kez yapılmalıdır. Bu periyot, diş taşlarının birikmesini önlemek ve diş sağlığını korumak için uygundur.
Diş Taşı Temizliği Nasıl Yapılır?
Diş taşı temizliği, diş hekimleri tarafından uzman tekniklerle ve özel aletler kullanılarak gerçekleştirilmektedir.
İlk olarak diş hekimi hastanın ağız içi muayenesini yapmaktadır. Gerekli muayene sonrasında hastaya ileri düzey diş temizliği mi yoksa standart diş temizliği mi uygulanacağına karar verilmektedir. Tedavi sırasında herhangi bir anestezi kullanımına gerek duyulmamaktadır. İşlem periodontal ve ultrasonik aletler yardımıyla yapılmaktadır. Sonrasında uygulanan işlem adımları aşağıdaki gibidir:
- Aletler yardımıyla dişlerin arasından ve diş eti çizgisinden diş taşları temizlenmektedir.
- Sonrasında diş taşı oluşumunun engellenmesi için polisaj uygulaması yapılmakta ve diş yüzeyi parlatılmaktadır.
- Gerek görülmesi halinde ekstra olarak diş ipiyle diş araları da temizlenmektedir.
- Bazı hastalarda diş köklerinin de temizlenmesi gerekmektedir.
Diş taşı temizliği işlemi genellikle ağrısızdır ve 30 dakika ile bir saat arasında sürmektedir. Ancak kişinin diş taşı birikimi, diş sağlığı durumu ve dişlerin durumuna bağlı olarak süre değişebilmektedir. İşlem sırasında hastanın konforu ve rahatı için lokal anestezi veya diğer rahatlama teknikleri kullanılabilmektedir.